توحید اجتماعی حاصل فهم و رویکرد و خوانش  اجتماعی از توحید است..

 

مولفه های توحید اجتماعی عبارت اند از:

• • 1. پذیرش ربوبیت الهی:  به این معنا که همه ی موجودات عالم دارای یک آفریننده و تدبیر کننده ی مشترک و قدرت عظیم هستند که همه در قبضه ی قدرت اویند و مثل یک روح پاک و لطیف همه را در بر دارد. این مولفه خودش زیرمولفه هایی دارد که عبارتند از:

 

• • • هدفداری عالم و مسئولیت زایی نسبت به جامعه و عالم هستی..: زیرا همه ی عالم و از جمله جامعه توحیدی و انسان ها دارای یک هدف و یک مسیر واحد هستند و مسیر آغاز، انجام و نقشه ی راهش مشخص است و آن بازگشت به الله است و قدم به قدم بسوی او برمیگردد. این پرتو از توحید و این مسیر بازگشت عمومی به الله پای انبوهی از مسئولیتهای فردی و اجتماعی را در زندگی  انسان بعنوان خلیفه ی خداوند در زمین باز میکند.

توحید متعالی یعنی یکتابینی، یکتاگویی، یکتامنشی است که شامل همه ی ساحتهای فردی و اجتماعی میشود.

 

• • • پذیرش حاکمیت مطلق الهی در همه ی ابعاد جامعه…:
      • پذیرش حاکمیت و ربوبیت مطلق الهی تنها به قلب و زبان نیست بلکه در ساحت اجتماعی و عینی بروز و مقوماتی دارد …

 

• • • جهتگیری همه ی اعمال بسوی خداوند..: همه ی اعمال با نام و یاد خداوند و با نیت تقرب به خداوند انجام میشوند و با توکل بر خداوند تنها بر قدرت و استعدادهای فردی تکیه نمیشود

 

• • • جهتگیری همه ی عواطف بسوی خداوند…: مثلا محوریت محبتهایی که در تعاملات اجتماعی شکل میگیرد خداوند و اولیای الهی و جهت الهی داشتن خواهد بود.در حوزه ی ترس های انسان، نفسها مهذب میشوند و آرامش می یابند و از غیر خداوند نمی ترسند زیرا ترس معلول علم و علم به چیزی است که نسبت به آن ترس وجود دارد.

 

• • • قوام یابی و جهت گیری سایر عناصر دین از جمله اصول و فروع
      • وقتی هویت اجتماعی توحید آشکار شود همه ی اعمال و مناسک دینی هویت دینی پیدا خواهند کرد. مثلا در نماز اینکه عبارات جمعی بکار میرود دلالت بر اشاره و تاکید بر هویت جمعی دارد.
      • در روزه اینکه جایگزین بسیاری از کفارات مالی و صدقات واجب و مستحبی است و خلأهای مالی و اختلافات طبقاتی را پوشش میدهد یک حیثیت اجتماعی است.
      • جهاد یعنی از بین بردن هر معبود خدانما و حکومت غیرالهی و فدا کردن جان در راه تحقق عینی حاکمیت الله و قوانین الهی .
      • تولّی و تبرّی حکمی اچتماعی است که کاملا ناظر به مشخص کردن صف بندی ها و جبهه ها و تفکیک دوست از دشمن بصورت شفافا و علنی در تمام عرصه های حیات دینی است.
      • خمس و زکات هم اموری هستند که کاملا ناظر به رفع تبعیضهای اجتماعی و اختلاف طبقاتی هستند.

 

 

2- نفی عبودیت غیر خدا:

إله در شعار توحید یعنی هر موجودی که انسان اختیار و عنان زندگی و امورش را به او سپرده باشد و از او اطاعت بی چون و چرا کند. بنابراین نفی عبودیت غیر خدا شامل مولفه های زیر میشود:

 

1- نفی حکومت طاغوتها و لزوم تشکیل نظام الهی است. زیرا تن دادن به نظام های شیطانی و طاغوتی پرستش آنها محسوب میشود.

 

2- نفی هر گونه انحصارطلبی و امتیاز خواهی: بنابر توحید اجتماعی همه، بندگان خدا هستند و صف بندی و امتیاز خواهی جناحی که مبتنی بر هوای نفس و خودبرتر بینی باشد وجود ندارد. توحید حتی امتیاز خواهی و ویژه خواری که ریشه در دسته بندی های مذهبی داشته باشد را هم رد میکند.

 

3- نفی همه ی تئوری های غیر الهی در نظام خانوادگی،اقتصادی، روابط اجتماعی،سیاسی و …

تمام تئوری های اداره ی زندگی اگر ریشه در وحی الهی نداشته باشند جز گمراهی ثمره ای نخواهند داشت.

 

با توجه به مطالب بیان شده انسان موحد به توحید اجتماعی بعنوان خلیفه ی الهی، بر اساس حاکمیت و ربوبیت مطلق الهی، همه ی ابعاد فردی و اجتماعی زندگی و عواطف و اعمالش بسوی  الله است . در این منظومه هر نوع امتیازخواهی و انحصارطلبی و حکومت طاغوتی مردود است و همه ی نظامها تحت ولایت و حکومت الهی قرار میگیرند

 

اهداف سیاسی انقلاب به زعم اندیشمندان آن  دوره شاید 40 سال دیگر باید نهضت استمرار می داشت تا تحقق پیدا کند اما یک سال ونیم آخر نهضت که بعد ها امام آن را فعل الهی دانست هم توانست نظام شاهنشاهی را برچیند و هم فرار شاه از کشور را رقم زد. سقوط نظام شاهنشاهی یعنی فروپاشگی نظم جامعه ای که عادت کرده بود براساس فره ایزدی زندگی کند و یعنی ویرانی ذهنیت شاه سایه خداست. اما فرار شاه نیز به همان اندازه مهم بود چون نماد انخلاع کشور از در مهم ترین رکن قدرت از اراده طاغوتی بود.

 

در نگاشته قبل از اراده مردم برای شکل دهی حرکت انقلاب گفتیم در مقابل این اراده امام نیز سعی داشت همان برافروختگی و همان بازیابی هویت انقلابی مردم را حفظ کند؛ و آن نیز  دوباره تعریف یک هدف سیاسی برای انقلاب بود. که در چند محور پیگیری کرد.

 

1. رای به جمهوری اسلامی: تجلی اراده عجین شدن اراده الهی با اراده مردم بودی که این بار به دور از تمام اغلال های طاغوتی و در بستری  که توحید رنگی عینی تری در حیات آن ها به خود  گرفته است محقق شد. مردم با رای به جمهوری اسلامی نظم مطلوب جامعه خویش را برگزیدند و به معنای بالاتر امضای بر حاکمیت خود کردند.
2. رای به قانون اساسی: پیگیری مداوم امام برای شتاب بخشی به روند نهایی شدن قانون اساسی  تمام اراده سیاسی مردم را در یک نقطه متمرکز کرد و از طرفی فضای انقلابی را زنده نگه داشت و علاوه بر تجلی دیگر از قیام لله  هویت ایرانی و اسلامی را دوباره رنگ جدیدی بخشید. رای به قانون اساسی یعنی حرکتی به گستردگی انقلاب و گام دوم توحیدی ملت ایران که این بار در طول تاریخ به دنبال چارچوب بخشی الهی به جامعه خود بودند.

 

اسلام عمیق ترین و دقیق ترین توصیف از واقعیت جهان هستی و عالم انسانی را تبیین می کند. به گونه ای که هیچ مکتب دیگری را یارای بیان چنین عمقی نیست. اگر مکتبی بخواهد چنین عمقی را تامین کند، اساسا باید قائل به توحید و جهان بینی توحیدی شود.

اما همه اسلام این نیست. آن چه اسلام را اعجازآمیز تر می کند، امتداد چنین معارفی تا صحنه زندگی انسانی است. یعنی شریعتی که ساحت زندگی فردی و اجتماعی انسان را بر اساس چنین عمقی تامین می کند. بسته ای جامع و چند وجهی، که جهات متعدد و پیچیده عالم انسانی را تامین می کند.

الگوی اسلام بر اساس این جهان بینی و ایدئولوژی باید بتواند همه پیچیدگی های توصیفی اش را تامین کند. یعنی باید نظام فردی و اجتماعی منسجمی که قابلیت پاسخ‌گویی به همه ساحت های عمیق انسانی را داشته باشد ارائه کند.

بر اساس نگاه اسلامی، حاکمیت از آن خداست. این گزاره عمیق ترین و دقیق ترین گزارش از واقع و حقیقت عالم است. در رابطه با این گزاره نباید سهل‌اندیشی کرد و باید متوقعانه به سراغ درک معانی عمیق آن رفت. این گزاره عمیقا احترام به انسانیت و تکریم انسان است. این گزاره شامل تمام خوبی هاست.

بعد از حاکمیت الله نوبت به ولایت معصوم در نگاه اسلامی می رسد. انسانی که خلیفه خداست. جانشین او بر روی زمین. انسان کامل که انسانیت را معنا بخشیده. انسان ترین فرد عالم. و ولایت یعنی اتصال همه امت به چنین منبع عظیمی.

حالا نوبت به ولایت فقیه می رسد. و بعد توجه به جایگاه و نقش نخبگان. بعد از این ها می توان از مردم سالاری سخن گفت و واقعا مقام مردم را درک کرد. مردمی که اراده شان تحقق اراده خداوند است.

 

در رابطه با سه گزاره اخیر در یادداشت های دیگر بیشتر می پردازیم.

همچنین در رابطه با نسبت بین این ۵ گزاره و تعامل آنها با هم