در باب چیستی و چگونگی فرهنگ نظرات متعددی در طوال تاریخ ذکر شده است که هر کدام از این نظرات، فراخور توصیفی که از فرهنگ و حاکمیت و توصیه هایی که مناسب این دو ارائه میدهد، موجب میشود تا ایده ای متفاوت در باب نحوه نسبت گرفتن حاکمیت با فرهنگ تولید شود و در صورت قدرت یافتن صاحبان آن ایده ، این نحوه از نسبت فرهنگ و حاکمیت روی زمین به مرحله اجرا نیز برسد.
نظریه حاکمیت نوین که همانا نظریه حاکمیتی اسلام و مطلوب تمامی انبیا در راستای تحقق حاکمیت حقیقی الله میباشد، حاکمیت را دارای چندین مرکز و همانند یک کل منتشر یا یک طیف حاکمیتی تصویر میکند.
از سویی خداوند متعال حاکمیت علی الاطلاق دارد. از سوی دیگر انسان کامل خلیفه او بر روی زمین بوده و اطاعت از او بر همه آحاد بشر واجب است. در لایه بعدی، همین انسان کامل افرادی را در بلاد به عنوان نائب انتخاب میکند و مردم را ملزم به اطاعت از ایشان مینماید و در دوره غیبت نیز همین نیابت به شکل عام امتداد پیدا میکند. در ادامه این سیر مومنین وارثان زمین و برخوردار از ولایت بر یکدیگر معرفی میشوند و در بسیاری از موارد قدرت و حاکمیت توسط لایه های قبلی، بین ایشان تقسیم میشود.
این تصویر از حاکمیت اساسا صورت مسئله نسبت حاکمیت و فرهنگ را متفاوت خواهد نمود. چرا که دیگر حاکمیت و مردم دو پدیده مستقل از یکدیگر نیستند تا بخواهیم شیوه ارتباط اولی با فرهنگ، که مختص دومی است را بررسی نمائیم. بلکه بستر مردمی فرهنگ، همان بستر حاکمیت است.
پس به عبارتی میتوان گفت در چنین فرضی نسبت حاکمیت با فرهنگ در بالاترین حد تصور میشود تا جایی که میتوان این نوع نسبت را ” حاکمیت فرهنگی” نام نهاد.

به نظر میرسد عاقله فرهنگی نه فقط یکی از اجزای چرخه پیشرفت فرهنگی، بلکه روح جاری در تمام چرخه خواهد بود.
به عبارت دیگر لازمه قرار گرفتن در جایگاهی که عاقله در آن قرار گرفته این است که فقط در همان جایگاه نماند، بلکه عقلانیتی را تامین کند که در یکایک اجزای چرخه جاری شود.
از این جهت میتوان گفت جایگاه عاقله یک جایگاه فوق العاده است، تا جایی که ولی فقیه و حتی امام معصوم نیز متناسب با زیرساختی که عاقله پدید می آورد و کل چرخه با آن حرکت میکنند، پیش میروند.
در واقع امام، به خلاف لایه اموزش و پرورش و توصیه و توجیه سازی، در لایه عملیاتی خودش را ابتدای چرخه نمیبیند و جایگاه نخست خود را به عاقله میدهد و مسیر راه افتادن چرخه را ، از این طریق باز میکند.
از یک زاویه، کل چرخه فرهنگی را میتوان سیری برای رسیدن عاقله به رهبری انقلاب دانست. به این صورت که عاقله، ایده مادر را تولید میکند، بر اساس ایده مادر گفتمان ایجاد میشود، ذیل گفتمان طراحی های راهبردی شکل میگیرد، طراحی های راهبردی گفتمان قیام فرهنگی را غالب میکنند، قیام فرهنگی با قیام نخبگان همراه میشود ، ایشان حلقه های میانی راه می اندازند، حل مسئله و کادرسازی اتفاق می افتد، از همین مسیر علوم فرهنگی تدوین میشود و جمیع اینها روایت پیشرفت را میسازند و به عنوان یک سرمایه تقدیم رهبری انقلاب میشود.
این مسیری بود که باید عاقله طی کند تا به رهبری انقلاب دست بدهد.
سوالی که ایجاد میشود این است که مسیر دست دادن رهبری انقلاب به عاقله چیست ؟
نسبتی که در ابتدای چرخه پیشرفت فرهنگی ، بین خانه اول و خانه دوم باید ایجاد شود چگونه است ؟
آیا بیان رهنمود توسط مقام معظم رهبری به نقطه ای مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی این ربط را به نحو شایسته پدید می آورد ؟ آیا بین این دو نقطه نمیتوان نقاط دیگری را فرض نمود ؟

در سفر تبلیغی اخیری که به اصفهان داشتم، مسأله ای که به شدت نمایان بود، انفعال شدید نیروهای انقلابی و روشن نبودن اذهان انقلابیون، نسبت به اتفاقات اخیر بود.
اکثر دانشجویان و طلاب انقلابی تحلیل جامع و صحیحی درمورد اتفاقات اخیر و اقداماتی که باید صورت بگیرد، ندارند و صرفا هرکدام بر اساس تک گزاره ها و اخباری که شنیده اند، درمورد شرایط فعلی قضاوت می کنند. (مردم عادی و افرادی که جزو جبهه انقلاب محسوب نمی شوند، که دیگر جای خود!!)
ترس شدیدی که بر اذهان انقلابیون و مذهبی ها مستولی شده، مسأله دردناک دیگری است. اتفاقاتی که می شنوند، فقط کتک خوردن طلبه و زنان چادری، کشته شدن بسیجی و نیروهای انتظامی و امثال این اخبار است و هرلحظه ترس از بدتر شدن اوضاع و ناامن تر شدن شهرها دارند.
آنچه بنده در این دو روز مشاهده کردم، واقعا بغرنج بود. فضای غبارآلود فعلی که ناشی از عدم درک صحیح صحنه و نداشتن تحلیل استراتژیک است، مانع از این می شود که نیروهای انقلابی بتوانند کنش گری داشته باشند. لذا، کاملا منفعل و ترسان فقط شاکی بودند، که چرا این اغتشاشگران را، جمع می کنند و تا کی می خواهند با اینها مماشات کنند و … .
نزدیک دو ماه از آغاز این فتنه می گذرد و ما هنوز نتوانسته ایم در راستای تبیین شرایط فعلی گام خوبی برداریم! شوکه شدن در اوایل زمان وقوع هر اتفاقی طبیعیست و طبیعتا زمانی طول می کشد، تا بتوانیم از صحنه درک صحیح و جامعی داشته باشیم و بتوانیم وظیفه خود و میزان توانایی خود در کنشگری را مشخص کنیم. اما آیا از الآن شرایط بهتر می شود؟ آیا در این مدت توانسته ایم عملیات هایی برای رفع این فتنه طراحی کنیم، یا فقط به تماشا و افسوس خوردن مشغول بوده ایم؟
واقعا با این همه کم کاری و تساهل، چه نتیجه ای را انتظار می کشیم؟

یکی از مسائلی که به اندازه کافی به آن توجه نمی شود، اطرافیان حضرت امام است. کسانی که اگر نبودند، می توان گفت اصلا انقلاب رقم نمی خورد.
شخصیت هایی که طبعا همه در یک سطح نبودند و نقشی که در تحقق انقلاب داشتند، متفاوت بوده است.
اینکه شکل گیری شخصیت های این افراد چگونه بوده است، یا اینکه چگونه حضرت امام این افراد تربیت کرد، خیلی برای ما واضح نیست.
اینکه از سال 42 تا 57 چه تغییر و تحولاتی در این افراد پیش آمد و اینکه اصلا قبل از سال 42 هرکدام چه میزان با امام ارتباط داشتند، خیلی در فهم شیوه کادرسازی امام مؤثر است.
کسی مثل آقا که مثل آیت الله سبحانی در درس های فقهی امام شرکت نکرده و مثل بعضی از شاگردان حضرت امام، در درس های ایشان شرکت نکرده است، چگونه اینقدر به فهم امام نزدیک می شود؟
آیا کادرسازی امام به همین شیوه کادرسازی که به ذهن ما متبادر می شود، بوده است؟
آنچه مسلّم است، دو نکته است :
یکی اینکه امام بدون این یاران نمی توانست چنین انقلاب و تحول بزرگی را رقم بزند
دوم اینکه این بزرگواران بدون جمع شدن کنار هم و بدون قرار گرفتن در کنار امام، نمی توانستند چنین نقش هایی را ایفا کنند.

بسم الله الرحمن الرحیم

در عاقله فرهنگ یک سوال اساس این است که مهد شکل گیری چنین عاقله ای در نظام فرهنگی اسلام کجاست؟ به نظر میاید مساجد به عنوان مهم ترین پایگاه اجتماعی از منظر قرآن و روایات میبایستی به عنوان مهد فرهنگ در جامعه اسلامی شناخته شوند چرا که لازمه شکل گیری یک عاقله فرهنگی مشارکت حداکثری نخبگانی و عمومی مردم از طیف های مختلف در این عرصه میباشد و مسجد تنها پایگاه مطمئن برای تحقق چنین ماموریت خطیری میباشد

با روحیه های سازمانی نمی توان ماموریت های بزرگ را پیشبرد و تحول آفرید. سازمان (به معنای موجود آن ) انسان را تحقیر میکند‌ و روحیه تحول آفرینی او را محدود میکند. دغدغه های انسان را می خشکاند و او را از سطح دردهای انسانی و انقلابی به سطح ماموریت های سازمانی تقلیل میدهد.

اگر ماموریت های بزرگ را در حد وسع سازمان دنبال کنیم یقینا نمی توانیم آن را به عنوان ماموریت عمری خودمان و به عنوان دوای دردمان دنبال کنیم. دنبال کردن ماموریت ذیل سازمان، تمامی محدودیت های سازمان را بر آن ماموریت تحمیل میکند. از جمله مشکلات بودجه ای، بیلان کاری، دستورات موازی، کمبود نیروی کاری کماً و کیفاً و در نهایت تغییر ماموریت در شرایطی که ماموریت قبلی ناقص و ناتمام مانده است و نتوانسته است انقلاب را یک گام به پیش برد. به از مدتی هم نتیجه آن می شود که این فرد انقلابی تبدیل به یک نیروی اداری شده و گرفتار کارها نمایشی می شود که نه از درد برآمده و نه به درمان ختم می گردند.

✅بله، ممکن است فردی یک ماموریت اصیل را که از یک درد برخاسته برای خود برگزیند و آن را با جدیت انقلابی دنبال کند و به نتیجه رساندن آن برایش حیاتی باشد لذا از تمامی ظرفیت های موجود برای پیشبرد آن استفاده کند لکن به جهاتی و متناسب با اقتضائاتی این ماموریت را ذیل یک سازمان دنبال کند و هر جا متوجه این شد که محدودیت های سازمان مانع پیشبرد آن ماموریت ها شده است فارق از سازمان آن ماموریت را دنبال کند. این می تواند مطلوب باشد. خصوصا اگر نهایت تلاش را بکند که در حصار محدودیت های سازمان محصور نشود و از تمامی ظرفیت های خود و محیط برای به ثمر نشاندن آن ماموریت استفاده کند.

?ظرفیت های انسانی به مراتب بیشتر از ظرفیت های یک سازمان است. لذا برای درمان درد ها نباید خود را محصور در محدودیت های تحمیلی کرد و باید از قید و بندهای تکلف آفرین رها شد.
?