#یادداشت
#مشخصات_اسلام

#حامد_خواجه
#یادداشت_119
#جلسه_336

در بیانات حضرت آقا در دیدار اعضای کنگره‌ی حکمت مطهر به تاریخ ۱۸/ ۱۲ / ۸۲ اینچنین آمده است:
«به ‏نظر من محور اصلی باید شخصیت فکری و هویت روشنفکری مرحوم مطهری و نقش او در جریان فکری و روشنفکری اسلامی در کشور باشد. باید تلاش شود این جریان تداوم پیدا کند و متوقف نشود؛ چون ما همیشه به مطهری نیاز داریم. در شخص شهید مطهری نمی‏شود متوقف شد. برپایه‌ی پیشرفت‌های فکری و نوآوری‏های او باید جامعه و مجموعه‌ی‏ فکری اسلامی ما به نوآوری‏های دیگری دست پیدا کند. ما احتیاج داریم مطهری‏هایی برای دهه‌ی 80 و 90 داشته باشیم؛ چون نیازهای فکری روزبه‏روز و نوبه‏نو وجود دارد. فیش (https://eitaa.com/fishkalami/102)»
سوال اساسی این است که مطهری برای امروز و حتی برای فردا با چه افکاری باید باشد؟ مطهری در زمانه‌ی خود در مقابل تحریف‌های دین ایستاد و در مقابل مارکسیت‌ها و حتی لیبرال‌ها ایستاد و از طرف مقابل فشار‌های آخوند‌های قشری آن زمان هم ایستادگی می‌کرد.
سوالی که باید به صورت جدی به آن پرداخت این است که مطهری فردا باید چه خصوصیاتی داشته باشد که ادامه‌ی شهید مطهری دیروز باشد؟
و الا دوگانه‌ای تحت عنوان دوگانه‌ی شهید مطهری و آقا راه به جایی نمی‌برد و شاید از اصل نباید این مقابله صورت بگیرد که باعث شود بعضی از وجوه این بزرگواران دیده نشود؛ چرا به‌جای مقابل هم قرار دادن شهید مطهری و حضرت اقا، از برکات هر کدام نگوییم و این که هر کدام از این اندیشه‌ها کامل کننده هم هستند؟
🌺

#امید_فشندی
#یادداشت_193
#جلسه_336
#مشخصات_اسلام

🔰دو رویکرد به اسلام، انقلابی و اجتماعی

استاد مطهری ظاهرا اساسا با رویكرد سیاسی (قدرت‌مدارانه) به مسائل میانه‌ای ندارد و بیش از اسلام سیاسی قائل به اسلام اجتماعی و سیاست اسلامی است؛ چه اینكه با اسلام انقلابی نیز در ستیز است و انقلاب اسلامی را از آن پرهیز می‌دهد.

http://www.mortezamotahari.com/fa/bookview.html?BookId=418&BookArticleID=130659

البته این خوانش از ایشان لزوما به آن معنا نیست كه وی با سررشته‌داری اسلام در امور سیاسی و اداره‌ی كشور بر اساس اسلام مخالف است، بلكه به‌نظرمی‌رسد اسلام اجتماعی و ترویج آن را زمینه‌ی طبیعی رسیدن به حاكمیت اسلامی می‌داند.

مثلا به‌جای رویكردهای اخوانی و سیدقطبی به اسلام كه سبك خراسانی انقلابی‌گری به پرچم‌داری سیدعلی خامنه‌ای در مشهد و شریعتی در تهران از آن نمایندگی می‌كند، سبك مطهری به نهضت فرهنگی-معرفتی ملتزم است و كاملا پرهیز دارد كه مبادا پیش از استحكام پایه‌های فكری و الهیاتی مخاطب، او را به وادی قضاوت‌های سیاسی-اجتماعی و صدور حكم و سپس جبهه‌بندی حق و باطل نكشاند.

3 آبان 1400

#یادداشت
#حمیدرضاشب_بویی
#یادداشت_106
#جلسه_336
#حاشیه_ای_بر_یادداشت_برادرفشندی

یک نوع رویکرد بررسی ‌و تحلیل اندیشه ها، میتواند از پایگاه نظریه پردازی هایشان باشد و نوع دیگر میتواند از پایگاه عملکرد و هدایت گری های رفتاری آنان مورد نظر قرار گیرد.

مثلا اینکه سید علی خامنه ای از پایگاه نظریه پردازی به قول شما «اخوانی» را انتخاب میکند اما در مقام هدایت گری اجتماعی آیا رویکردی غیر از فرهنگی-معرفتی اتخاذ کرده یا خیر؟

اگر اینگونه باشد که رویکردهای نظریه پردازی آنان با مقام هدایت گری آنان به تعارض بخورد نتایج متفاوتی میتوان گرفت.
سهل ترین نتیجه این است که این افراد دارای اندیشه منضبط و دارای یک منظومه نیستند.

اما تحلیل دیگر این است که مقام هدایت گری میتواند راهبرد عینی شدن نظریه ها را به سمت خود مصادره کند و حتی تا جایی پیش رود که لایه ای از نظریه پردازی را به خود اختصاص دهد(لایه‌ی انضمامی دانش ها).

به نظر می آید هم سیدعلی خامنه ای و هم استاد شهید را باید در مقام دوم مورد تحلیل و بررسی قرار داد.

#مشخصات_اسلام
#جلسه_336
#یادداشت_89
#محمد_صحرایی

یکی از مشخصه های مهم که جا دارد در بخش سیاست برشمرده شود ظلم و استکبارستیزی اسلام به پشتوانه ی تکیه و توکل برخدا و بواسطه ی ایجاد وحدت بین مسلمین و برادران دینی است.
امام خمینی ره با توجه به این مشخصه ی اسلام و با توجه به شرایط فعلی دنیا، اولین بار ادبیات اسلام ناب محمدی و اسلام آمریکایی را وارد قاموس سیاسی دنیای اسلام کردند.
رهبری انقلاب اسلام ناب را اینگونه تبیین کردند:
اسلامِ صفا و معنویت، اسلامِ پرهیزکاری و مردم‌سالاری، اسلامِ «اَشِدّاءُ عَلَی الکُفّار رُحَماءُ بَینَهُم»
در مقابل اسلام آمریکایی بمعنای:
پوشاندن لباس اسلام بر نوکری اجانب و دشمنی با امّت اسلامی
اسلامی که آتش تفرقه میان مسلمین را دامن بزند و
بجای اعتماد به وعده‌ی الهی، به دشمنان خدا اعتماد کند
و به جای مبارزه با صهیونیسم و استکبار با برادر مسلمان بجنگد و با آمریکای مستکبر علیه ملّت خود یا ملّتهای دیگر متّحد شود.

و در جایی دیگر اسلام ناب را اسلامِ توحید و وحدت بین امّت اسلامی، اسلامِ «و لن یجعل الله للکافرین علی المؤمنین سبیلا »، اسلامِ «الاسلام یعلو و لا یعلی علیه »، اسلامی که می‏گوید: «و لو انّ اهل القری آمنوا و اتّقوا لفتحنا علیهم برکات من السّماء و الأرض» تفسیر کرده اند.

#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#سیدمرتضی_شرافت
#یادداشت_66
#جلسه_336

مشخصه نویسی؛ حجیت و اعتبار ضعیف، کارامدی قوی

ایدئولوژی
مشخصه نویسی سخت است. مشخصه نویسی برای اسلام به عنوان دین خاتم سخت ترین کار ممکن. شاید از این جهت اصلا این کار صحیح نباشد. یعنی هر چه بنویسیم ناقص نوشته ایم.
مگر این که مفاهیم عامی را بیابیم و در دستگاهی عام بخواهیم مشخصات را بررسی کنیم. مثلا از توحید شروع کنیم. یا از وجود. و از آن جا امتداد بدهیم و گزاره استخراج کنیم و بگویم این چنین است. آن هم به هر صورت ناقص می شود.
لذا شاید کار صحیحی نباشد، با نگاه کل گرایانه به سمت اسلام برویم و بخواهیم اسلام را به عنوان یک کل و یک نظام معرفی کنیم.
که همه تلاش های پیشین از اصول دین و فروع دین، یا گناهان کبیره و صغیره، یا واجبات و مستحبات، یا تقسیم به احکام و اخلاق و عقاید، آفت های بسیار زیادی داشته اند و چه بسا ضررشان بیش از منفعتشان بوده باشد.
بنابراین از اساس این ذائقه مشخصه نویسی برای اسلام، را ابتر است و روی آن نمی توان حساب کرد.

اما از آنجا که به هر حال چاره ای نداریم و باید پیش فرض ها در شناخت از اسلام را باید مرتبا مرور کنیم، به عنوان یک تمرین ناقص، که باید بارها و بارها بررسی شود و بازبینی شود و ارتقا یابد، می توان این را پذیرفت.

#يادداشت
#مشخصات_اسلام
#عقيل_رضانسب
#يادداشت_252 (بخش اول)
#جلسه_336

💠 جهان بینی و ایدئولوژی از منظر #دکتر_شریعتی

1️⃣ جهان بینی
انسان هيچگاه جهان را به همان گونه و همان اندازه که جعرافيا از آن سخن مي گويد، نمي بيند. جهان بيني فرد تابع ابعاد مشخص معنوي و مادي جامعه او است و با تغيير و توسعه برج و باروهاي يك مدينه، جهان خارج نيز در ديد افرادي که در آن زيست مي کنند، تغيير و توسعه مي يابد.
اهميت فراوان مسئله از اينجاست که هر کس آنچنان عمل مي کند که جهان را مي بيند. يعني تصويري که از هستي در ذهن ما نقش بسته است، در عمل ما، عقيده ما، رفتار اجتماعي ما، و زندگي اجتماعي و زندگي فردي ما تأثير مستقيم دارد.
❇️ انواع جهان بيني ها
يكي جهان بيني مادي است ماترياليسم، جهان بيني مبتني بر اصالت ماده. يعني معتقديم که هر چه هست، عبارتست از: مجموعه اي از عناصر و روابط و فعل و انفعالاتي که همه، مادي است. پس جهان بي شعور است، پس جهان بي اراده است، پس جهان هدف خاصي ندارد.
بنابراين جهان مادي، منتهي مي شود به بيگانگي انسان با جهان، تضاد آدمي با عالم. جهان بيني مادي بلافاصله به پوچي مي رسد. وقتي که جهان معني نداشته باشد، انسان هم معني نخواهد داشت. وقتي که هستي هدفي نداشته باشد، فرد هم نمي تواند هدف داشته باشد.
روح غالب بر قرن بيستم در غرب پوچي است، در صورتي که روح غالب بر قرن نوزدهم ايدئولوژي بود.
اما جهان بيني مذهبي چيست؟
من نه مبلغ مذهب هستم، نه مذهب ارثي را تبليغ مي کنم و نه تعهدي دارم براي تبليغ دين. اين يك نوع تفكر علمي و تحقيقي من است که به جايي رسيده و آن را مي گويم. اين اگر مورد قبول مذهبي ها باشد يا مخالفين مذهب، زياد فرقي نمي کند زيرا اين برداشت شخصي من است،
وقتي جهان بيني مادي به يك نوع اپيكوريسم و خيام مآبي برسد، آنوقت جهان بيني مذهبي به چه چيزي خواهد رسيد؟ زيرا جهان بيني مادي، به هر حال، بر اساس علم است اما جهان بيني مذهبي، بر اساس خرافه هاي مانده از گذشته انسان استکه هنوز به علم نرسيده بود. جهان بيني مذهبي عبارتست از: تصويري از هستي که، آن هستي، مثل يك کشور، مثل يك سازمان تحت نظارت يك قدرت قاهري در آن بالا اداره مي شود که چرخ عالم را مي چرخاند، که سيارات را مي چرخاند، که اشكال و اشياء را آن طوري که خودش خواسته، ساخته، آدمها را همان طوري که ميل خودش بوده، به وجود آورده و ما هم آن جوري هستيم که او مي خواهد، نه آن جور که ما
مي خواهيم باشيم. پس در اين نظام جهان بيني مذهبي، انسان پوچ است. در جهان بيني مادي، جهان پوچ بود، هيچ کس نداشت، هيچ معني نداشت؛ اما در جهان بيني مذهبي، جهان کسي را دارد، صاحب دارد، يك آقا بالا سر دارد، خدا دارد، آفريننده دارد، قاهر و مدبر دارد؛ پس انسان چيست؟ بازيچه دست مشيت خدا يا خدايان. انسان، مهره بي اراده ايست که فقط و فقط، اراده خدا، او را به هر جا که خودش بخواهد حرکت مي دهد. پس در جهان بيني مذهبي يك نوع فاتاليسم وجود دارد يعني پوچي انسان، يعني بي ارادگي، يعني بي شخصيتي و بي اصالتي انسان.
چرا من معتقدم که: هم مترقي ترين و علمي ترين و بخصوص انسان دوستانه ترين، يعني اومانيستي ترين و منطقي ترين جهان بيني ها، جهان بيني مذهبي است، و هم منحط ترين و ضد انسان ترين ونيرومند ترين عامل نفي شخصيت واصالت در انسان، جهان بيني مذهبي است؟ اين دو قضاوت متناقض درباره مذهب، چرا به وجود مي آيد؟ خيلي روشن است : به خاطر اين است که ما متأسفانه قضاوتي را که الان درباره مذهب داريم، از دو جا مي گيريم :
.1 از گذشته تاريخي مان، که يك مذهب منفي ضد انساني و منحط است که به ما رسيده. يا به آن معتقديم، که مي شويم يك مذهبي خرافي منحط)به طور کلي عرض مي کنم( يا با آن مخالفيم، که مي شويم يك روشنفكر مخالف مذهب منحطي که از گذشته به ما رسيده بي مذهب .
.3 از تجربه روشنفكران و دانشمندان قرون جديد بعد از رنسانس که با قرون وسطاي مذهبي در افتادند .
پس ما وقتي مي خواهيم بگوييم مذهب چيست، هر دومان (هم کسي که معتقد به مذهب هست و هم کسي که مخالف مذهب است) يكي هستيم.
در جهان بيني مذهبي، جامعه تابع جهان است، نظام حاکم بر زندگي مادي محكوم و معلول نظام حاکم بر عالم وجود است، و در يك تعبير ساده تر، هر چه بر روي زمين مي گذرد انعكاسي است از آنچه بر اراده خداي بزرگ گذشته است؛

بسم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_114
#جلسه_336
#ضد
#آموزه_های_ضد

🔸لزوم امام حکیم برای هر امت

الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام : هَلَكَ مَنْ لَيْسَ لَهُ حَكِيمٌ يُرْشِدُهُ وَ ذَلَّ مَنْ لَيْسَ لَهُ سَفِيهٌ يَعْضُدُهُ.

مستند ضد با بررسی مقوله جمعیت در بعضی از کشور ها و به تصویر کشیدن اثرات تصمیم های کلان دولت ها در بحث جمعیت و چالش های که برای 30 ،40 سال آینده یک کشور ایجاد می کند به خوبی این مطلب را رساند که هر کشوری برای تضمین بقای خود باید یک رهبر حکیم داشته باشد . رهبری که در تصمیم گیری ها فقط معضلات فعلی وکوتاه مدت جامعه را نبیند بلکه به 50 سال آینده ونسل های بعدی نیز فکر کند و بعد دست به اقدامات مهم و اساسی بزند
در این مستند تجربه کشور کره ، دانمارک،ایران و بعضی دیگر از کشور ها این حقیقت را به خوبی نشان داد که چطور سیاست تک فرزندی و فرزند کمتر زندگی بهتر
چه چالش های برای یک کشور ایجاد کرد
جمعیت همیشه یکی از مهمترین مولفه های قدرت بوده و هست
#آینده_پژوهی
در این امر این خلا احساس شد که همیشه باید یک تیم آینده پژوه کنار رهبران حکومت ها وجود داشته باشد تا در تعیین خطوط کلان و ریل گذاری های کلان کشور به حاکمان مشورت بدهند و مزایا و معایب طرح ها را توضیح دهند .

🔸فرهنگ شدن سنت های غلط
نکته دیگری که در این مستند به خوبی نشان داده شد
این است که اگر یک چیزی را در جامعه به زور #تبلیغات و #قانون به سنت تبدیل کردی و فرهنگ عمومی شد تغییرش خیلی سخت می شود.
کشور های که در مدت 5،6 سال تک فرزندی را در کشورشان فراگیر کردند و این مصیبت همه گیر شد.
وقتی که متوجه به اشتباه تصمیم خود شوند و دست به اقدامات اصلاحی زدند بیشتر از 6سال طول خواهد کشید که این سنت غلط برچیده شود. آنهم اگر برچیده شود.
به عنوان مثال به نظر شما در ایران چندسال طول می کشد تا نرخ رشد ما به میزان نرخ رشد دهه60 برگردد؟؟

🔸نگاه مردم و حکومت به فرزندآوری:
در بین تمام این کشور ها وملت ها نکته دیگری که جالب بود نوع نگاه مردم به فرزند بود مثلا در کره بعضی از روستا ها به قانون تک فرزندی اهمیتی نمی دادند و بیشتر از یک فرزند داشتند چرا چون نگاه مردم روستا به فرزند نگاه نیروی کار است اگر یک خانواده یک فرزند داشته باشد و خانوداه ای 6 فرزند درامد آنها نیز متغییر است روستا محل کشاورزی و دام پروری است واین با نیروی کار مرد جوان قابل انجاماست. لذا می بینیم روستایان بر خلاف تمام این تبلیغات و حمایت ها به این قانون نه گفتند .

مثال دیگر نگاه های دینی و مذهبی است یهودیان ارتدکس چون متعبد ترین فرقه یهود هستند و بیشترین تعبد را به شریعت دارند همیشه دارای خانوداه های پر جمعیت هستند و عموما از قشر متوسط و متوسط به پایین جامعه هستند .
چرا اینها به این سبک زندگی می کنند؟؟ چون در شریعت یهودی ازاله کردن امری حرام است و در تورات فراوان از قوم یهود خواسته شده که فرزند بیاورند و متکثر شوند.

نگاه دوم نگاه حکومت به بحث جمعیت است که یک کشور به جمعیت چه نگاهی دارد:
مولفه قدرت
نیروی کار
مصرف کننده
نابودگر طبیعت
تداوم حاکمیت
و…

🔸اسلام و فرزندآوری

در اسلام ازدواج و فرزند آوری اهمیت ویژه ای دارد و در این راستا به روایتی از وجود نازنین پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله بسنده می کنم که فرمودند:
أَکْثِرُوا الْوَلَدَ أُکَاثِرْ بِکُمُ الْأُمَمَ غَدا
به تعداد فرزندانتان بیافزایید تا در قیامت به فزونی شما به امت ها تفاخر کنم
یعنی پیامبر به زیادی امتش افتخار می کند.
ویک مسلمان وقتی این نکته را بداند چرا نباید با فرزندآوری مایه افتخار پیامبرش شود .
(رزقنالله وایاکم )

حوزه های علمیه در این چندسال نسبت به این مهم بسیار غفلت کردند اینها وظایفی است که فقط برعهده حوزه های علمیه است و ما از هیچ ارگان و نهاد دیگری توقع نداریم که این مسائل را با این زاویه نگاه برای مردم تبیین کند .
🔅اینکه فزونی امت فخر پیامبر است.
🔅اینکه فرزند صالح باقیات و صالحات است.
🔅در روایت داریم خدا فزونی مسلمین را دوست دارد چون جمعیت تسبیح کنندگان زیاد می شود.
🔅حضرت علی(علیه السلام) در کلام بسیار مهم می فرماید: «تَنْزِلُ‏ الْمَعُونَةُ عَلَى‏ قَدْرِ الْمَئُونَة» (كمك [الهى] به اندازه حاجت و نياز نازل مى شود).

🔅به امام کاظم(ع) نوشتم، حدود پنج سال است که از طلب بچه خودداری کرده ام و این بدان سبب است که همسرم از این کار ناخشنود است و می گوید تربیت و نگهداری فرزندان به علت کمبود مالی مشکل است. نظر شما چیست؟ امام در پاسخ به من نوشت: در پی فرزند باش؛ زیرا روزی آنها را خداوند عزوجل می دهد).
و…
این حقیقت را که از اسرار و سنت های الهی است چه کسی به غیر از حوزه باید برای مردم تبیین کند.

#یادداشت
#مشخصات_اسلام

#حامد_خواجه
#یادداشت_118
#جلسه_335

چرا از شهید مطهری توقع داریم که از بسیاری از چیز‌های دیگری هم در کنار این مشخصه‌ها بحث کند؟
بله تا حدی می‌توان از ایشان توقع داشت که بعضی از مباحث را هم بگویند ولی نه به آن گستردگی که در جلسه امروز مطرح شد، و البته این به همان بحثی برمی‌گردد که در ابتدای مشخصات اسلام هم مطرح شد، اینکه آیا شهید مطهری قرار است خصوصیاتی از اسلام را بشمارد که مشخصه اسلام است یا اینکه قرائتی را ارائه کند که مشخصه اسلام است؛ یعنی بحث نبوت در ادیان دیگر هم آمده و فقط منحصر در اسلام نیست، امّا تقریری ناب از آن در اسلام می‌شود که نبوت عمیق آن است و انتهای نبوت را می‌گوید و این تقریر از مشخصه‌های اسلام است و الا که نبوت در دیگر ادیان هم هست؛ اگر با این نگاه به مشخصه وارد بحث شویم، بله درست است که از شهید بزرگوار توقع داشته باشیم که از دیگر مباحث مانند آنچه امروز در جلسه نام برده شد هم صحبت کنند.

#یادداشت_مشخصات_اسلام
#جلسه_335
#محمد_صحرایی
#یادداشت_87

🔹 در تکمیل مشخصات اسلام از مرگ اندیشی سخن بمیان آمد.
– از تفاوت ایندو در نگاه اسلام و نگاه غرب
– از اینکه در اندیشه ی دینی، از شخص مرگ اندیش بعنوان عاقل ترینِ مردم یاد شده اما در نگاه غربی شخص مرگ اندیش شخصی روان پریش دانسته میشود.
در مقایسه ای بین مرگ اندیشی در دو فضای تفکر دینی و ضد دینی درمی یابیم که:
در تفکر غربی مرگ اندیشی یک انسان یعنی توجه به نقطه ی نابودی و اتمام همه چیز که أمری محتوم و گریزناپذیر است.
اندیشه ای که همه ی لذات دنیوی را که همه ی هدف تلاشها و آمال انسانهاست را در کامش به شدت تلخ میکند.
اندیشه ای که مانع از هر گونه تلاش و جدیّت و امید در کارها و حتی مهرورزی های انسان میشود.
در این تفکر، به درستی شخص مرگ اندیش شخصی روان پریش خواهد بود.
مدیران ترویج این تفکر باید سعی کنند حواسّ انسانها را از این واقعیت که از قضا هر روز پیش چشم انسانهاست پرت کنند.
کاری بس سخت و دشوار که قاعدتا در عمل ناموفق است.
حقّا انسان در این اندیشه چقدر مظلوم و محروم است از لذت بردن.
از لذت باقی بودن، از لذت عبادت و ارتباط با خالق هستی، از لذت اتحاد وجودی با همه ی عالم، از لذت هدفداری، از لذت محاسبه و نتیجه داشتن اعمال ولو باندازه مثقال ذرّةً .
در این تفکر تنها کسانی میتوانند از حیات خود لذت ببرند که خود را به نفهمی بزنند، آنهایی که آنقدر در بیرون سروصدا راه بیاندازند و فریاد بزنند و پارتی بروند که صدای ناله ی درون خود از بی هدفی و بی ثمری و تمام شدن را نشنوند.

✅در تفکر اسلامی اما مرگ اندیشی یعنی خارج شدن از غفلت
✅ توجه و آمادگی لحظه به لحظه برای حیات و سعادتی أبدی که أمری محتوم است
✅ یعنی سو دادن و نیت الهی داشتن در هر عمل و کاری
✅ یعنی خاشع شدن و خروج از توهم و غرور
✅ یعنی ظلم نکردن و تضییع نکردن حقوق مردم و خداوند
✅ یعنی حرص نزدن و آرام شدن
✅ یعنی مضاعف شدن تلاش و پرهیز از فرصت سوزی
✅ و هزاران باید و نباید فطرت پسندی که همه ی بشر شرق و غرب عالم به دنبال بدست آوردنش هستند.
و اما آنچه اشک آور است اینکه مشاورانی مسلمان یا نیمه مسلمان با ذائقه و تفکر کفرآمیز در جامعه ی اسلامی در حال مشاوره و راهنمایی و درمان مردم مسلمان هستند.
مثل اینکه انسانی کودن و احمق یا دیوانه مشغول هدایت یا نصیحت یک انسان بزرگ و صاحب اندیشه شود در حالیکه هیچکدام متوجه واقعیت نباشند.
نه آن دیوانه متوجه دیوانگی خود و نه آن انسان بزرگ صاحب کمال و اندیشه متوجه دارایی و فضل خود.
خصوصا آنجا که اندیشه ی عمیق الهی اش به طعنه های درمانگر به سخره گرفته میشود.
مشاوری که با لبخندی ظاهری و تصنعی که تداعی کننده ی رضایت مندی اش از زندگی لجنش است خودش را سرپا نگه داشته است